جداً جای تعجب و شگفتی دارد! ۱4۰۰ سال از ظهور اسلام گذشته، ولی هنوز یکی از مهمترین پرسشها و جدیترین نزاعهای فکری روزگار ما، سوال از «تعریف دین» است! «دین یعنی چه؟» و «محور دینورزی» مورد رضای الهی چیست؟
جالب است بدانید که این نزاع، ناظر به کسانی نیست که از بیرون به دین مینگرند، بلکه کسانی که به دين و تشیع نیز باور دارند و به دنبال پاسخ به این پرسش کلیدی در یک نگاه دروندینی هستند، در همین نخستین گام، از هم جدا می شوند! باور کنید این نقطه، معرکه آراء و مرکز بسیاری از تفسیرها، کنشها و بلکه جنگهای اعتقادی و حتی سیاسی سنگین است. دوران ما با رشد نگاههای بروندینی به عنوان جریان بزرگ مطالعات دینی همراه بوده است. مباحثی چون فلسفه دین، جامعهشناسی و روانشناسی دین نیز بر ابعاد این جریان افزوده است. با غلبه نگاههای پراگماتیستی و ظهور کارکردهای مثبت و منفی دنیوی اعتقاد به دین، بر تنوع این تعریفها و نگاهها به دین افزوده شده است. تنها به عنوان یک شاهد مثال باید بدانیم که مبنای نگاه روشنفکری دینی به دین و آغاز تفسیرهای امروزین، از همین نقطه کلیدی، یعنی تعریف دین و تشخیص محور آن است. شاهدیم که دامنه این درگیریها تا مرز «تکفیر» هم پیش رفته است.
مجموعه کتابهای محور مقدس در گام نخست خود کوشیده با یک نگاه جریانشناسانه، به طرح و پاسخ این پرسش بپردازد و تصویری از میدان نبرد و آثار و نتایج دیدگاههای مختلف را نشان دهد. نگارنده در فضای دروندینی، نخست به جمعآوری و استقراء جریانهای زنده دینورزی و سپس به داوری میان آنها پرداخته است.
بدین ترتیب، سه جریان «احکام محور»، «اخلاق محور» و «حجت یا امام محور» به عنوان «سه نامزد» احراز مقام «محور مقدس دین» شناسایی و معرفی شدهاند. و در ادامه و در فرآیند داوری میان نامزدها، به برخی پرسشهای پایه روشنفکری دینی و سوالات پر بسامد اعتقادی در «دوران ما» نیز پاسخ داده شده است.
چاپ نخست این کتاب در سال 1400 توسط انتشارات نیستان عرضه شده است.